'_by_Pieter_Claesz.,_Cincinnati.jpg){kind=link}
.jpg){kind=link}
Thực đơn
Ẩm thực Hà Lan
Có ít bằng chứng về đồ ăn và đồ uống ở cuối thời kỳ Trung Cổ tại Hà Lan. Về lượng tiêu thụ súp thịt hầm, Hà Lan không có nhiều khác biệt với các nước Tây Âu trong thời Trung Cổ. Súp thị hầm nửa loãng bao gồm sữa, bia, nước, rau củ và đậu hoặc ngũ cốc, đôi khi được làm phong phú thêm với một miếng thịt. Thành phần thay đổi theo mùa.[1]
Bia có thêm hương vị gruit được sản xuất cho đến thế kỷ thứ 14 ở các tu viện. Gruit được thay thế với hop, một truyền thống được giới thiệu từ thành phố Bremen của Đức, và điều này bắt đầu văn hoá bia và Hà Lan trở thành nhà xuất khẩu bia lớn. Bia từng phổ biến trong thời Trung Cổ vì nước có chất lượng thấp, và sữa -từ những vùng đồng cỏ thấp ở Hà Lan và Frisia - đã chủ yếu được sử dụng để sản xuất bơ và pho mát. Bơ và pho mát Hà Lan trở thành sản phẩm nổi tiếng trong giai đoạn đầu và tiếp tục nổi tiếng trong vài thế kỷ.[1]
Sông và biển cung cấp rất nhiều cá. Cách chế biến bỏ nội tạng cá được phát minh bởi Willem Beukelszoon,[2] một người đánh cá Zeeland thế kỷ 14. Sự phát minh này đã tạo ra nền công nghiệp xuất khẩu cá trích muối (tiếng Hà Lan: maatjesharing) mà được độc quyền kinh doanh bởi người Hà Lan. Họ bắt đầu đóng tàu và cuối cùng chuyển từ thương mại cá trích sang thực dân hóa và Đế quốc Hà Lan đã khiến Hà Lan trở thành nước có quyền lực trên biển.[3] Cá trích vẫn rất quan trọng với người Hà Lan mà kỷ niệm Vlaggetjesdag (Ngày Quốc kỳ) mỗi mùa xuân, nó là một truyền thống bắt nguồn từ thế kỷ 14 khi người đánh cá ra biển bằng thuyền nhỏ của họ và đánh bắt (Hollandse Nieuwe), sau đó bảo quản và xuất khẩu thứ họ đánh được ra nước ngoài.
Làm vườn lúc đầu được thực hiện bởi các tu viện, nhưng các lâu đài và những ngôi nhà trong quốc gia này cũng bắt đầu phát triển vườn với rau và rau thơm. Địa điểm du lịch nổi tiếng là vườn hoa Keukenhof (nghĩa đen là vườn bếp) là một ví dụ của vườn rau và khu săn bắn thế kỷ 15 của nhà bếp lâu đài Jacqueline, Bá tước Hainaut. Khu vực trồng lê và táo liên kết với các lâu đài sau này được dùng để xuất khẩu và bắt đầu truyền thống trồng trọt của Hà Lan mà vẫn còn đến ngày nay.[1]
Khi Cộng hòa Hà Lan đi vào thời kỳ hoàng kim trong thế kỷ 17, các món loại này cũng được dùng bởi tầng lớp trung lưu giàu có, thường bao gồm nhiều loại hoa quả, pho mát, thịt, rượu vang và các loại hạt.[4][5] Đế quốc Hà Lan cho phép nhật khẩu các loại gia vị, đường và hoa quả lạ. Công ty Đông Ấn Hà Lan là công ty đầu tiên nhập khẩu cà phê quy mô lớn vào châu Âu.[6] Sau đó người Hà Lan trồng những mùa màng ở Java và Ceylon.[7] Cà phê Indonesia xuất khẩu lần đầu tiên từ Java đến Hà Lan diễn ra năm 1711.[8] Cuối thế kỷ 17, lượng tiêu thụ trà và cà phê tăng lên và trở thành một phần của cuộc sống hàng ngày. Trà được phục vụ với đồ ngọt, kẹo hoặc bánh quy và bánh hạnh nhân dẻ. Sự có mặt của những gia vị tương đối rẻ tạo nên một truyền thống về bánh quy gia vị gọi là speculaas, công thức chính xác của nó được giữ bí mật bởi những người làm bánh.[9]
Các loại rau, thịt, gia cầm và cá tươi, muối hoặc hun khói và trứng được chế biến trong các nhà bếp ở Hà Lan vào thời gian này.[10][11] Bữa ăn bắt đầu với salad rau và rau nấu nguội hoặc ấm với nước xốt, các món rau với bơ, rau thơm hoặc rau ăn được. Sau đó làm các món cá và thịt. Các loại nguyên liệu lạ như gạo, quế, gừng, saffron, quả chà là được sử dụng. Các loại bánh tart và pastry mặc theo sau đó. Bữa ăn kết thúc với thạch, pho mát, các loại hạt và bánh pastry ngọt và rượu vang gia vị ngọt.[12] Tất nhiên, cả trong thời kỳ hoàng kim, không phải tất cả mọi người có thể chi trả cho những thứ xa xỉ và bữa ăn thông thường của người Hà Lan vẫn khá khiêm tốn gồm thịt hầm ngũ cốc hoặc legume dùng với lúa mạch đen.[13]
Trong thế kỷ thứ 18 khoai tây trở nên phổ biến hơn, trở thành một sản phẩm thực phẩm chính năm 1800.[14] Đầu những năm 1800, trong khi những người giàu có thể ăn thứ họ muốn, những người lao động ăn bánh mì (bánh mì đen ở một số vùng) và khoai tây, bánh kếp ở một số vùng khá, đôi khi có cá và các loại hải sản khác, trái cây và rau, nhưng ít khi có thịt: "khẩu phần ăn của người Hà Lan trong thế kỷ thứ 19 bao gồm một ít bánh mì, rất nhiều khoai tây". Chế độ ăn theo kiểu tiết kiệm, gồm các món đơn giản như bánh mì và cá trích.Trong suốt thế kỷ 19 nhiều người bị suy dinh dưỡng nhẹ.[14]
Trên thực tế khoai tây thường được ăn mỗi bữa ăn, mỗi ngày trong tuần. Người ta gọt vỏ nó và luộc làm món chính, bữa trưa, và làm nóng nó rồi nghiền trong bữa tối, với phần thừa lại để cho bữa sáng. Người ta thường dùng nó với muối, đôi khi có giấm, nhưng không có nước thịt hay các chất béo khác, làm cho khẩu phần ăn trở nên "quá đơn điệu".[14]
Trong thế kỷ 19, người nghèo ít khi uống thứ gì khác ngoài nước (chất lượng kém), đôi khi có cà phê loãng hoặc trà. Ở một số vùng người ta tiêu thụ sô cô la nóng, nhưng đồ uống phổ biến nhất ngoài nước là bia và jenever. Hầu hết cả thế kỷ này bia thường được uống ở vùng phía nam, nơi Công giáo thống trị, và các vùng đất công giáo khác. Loại bia này được lên men nổi và có chất lượng tồi;[cần dẫn nguồn] cho tới những năm 1880 khi loại bia pilsner lên men đáy kiểu Đức tiếp cận thị trường Hà Lan. Lượng tiêu thụ Jenever đầu thế kỷ 19 ở Hà Lan bằng hai lần lượng tiêu thụ đồ uống trưng cất ở các quốc gia lân cận.[14]
Vẻ vừa phải và khiêm tốn ngày nay được coi là ẩm thực truyền thống của Hà Lan. Trong thế kỷ hai mươi, sự có mặt của giáo dục đại chúng nghĩa là nhiều con gái cũng được đến một loại trường mới, Huishoudschool (trường gia chánh), nơi mà nữ sinh được rèn luyện để trở thành người giúp việc và nơi có các bài học về cách nấu các món ăn rẻ và đơn giản là phần chính của chương trình giáo dục, thường dựa trên các món truyền thống của Hà Lan, và dẫn đến tính đồng nhất được tăng lên trong chế độ ăn uống của người Hà Lan. Những giá trị được dạy ở hệ thống trường bao gồm tính tiết kiệm, cách cư xử đúng mực (ở bàn ăn), và ăn uống lành mạnh.[15]
Thực đơn
Ẩm thực Hà LanLiên quan
Tài liệu tham khảo
WikiPedia: Ẩm thực Hà Lan